Fehmi Tokay (1889 / 23 Haziran 1959)
1889 yılında İstanbul 'un Üsküdar semtinde dünyaya gelen Fehmi Tokay 'ın babası Sayıştay murakıbı Hüsnü Bey ve annesi Harmanlık Mektebi müdiresi Şadiye hanım 'dır. Üsküdar 'daki Ravza-i Terraki İlokulu 'nu ve daha sonra ortaokulu ve liseyi Toptaşı Askeri Rüşdiyyesi 'nde okudu. 1907 yılında bugün ki adı ile Teknik Üniversite olan Mühendishane-i Berri Hümayin 'e gitti ve savaş yılları olması nedeniyle ancak 1920 yılında mezun olabildi. Kocaeli, Ankara, Bolu ve Çankırı gibi illerde Bayındırlık Bakanlığı 'na bağlı olarak mühendis ve başmühendis olarak çalışan Tokay, 1938 yılında köprüler dairesi müdür yardımcılığına tayin edildi. Bayındırlık Bakanlığı müşavirliği görevinde iken emekliye ayrıldı.
Fehmi Tokay 'ın musiki hayatı çocuk yaşta başladı. İyi kanun çalan babasını çevresinde Kemani Aleksan, Salih Efendi Ali Rifat Çağatay ve Nevres bey gibi o devrin değerli üstatları vardı. Hüsnü Bey bunlarla bir araya gelir meşk eder ve fasıllar geçerlerdi. Bu çevre küçük Fehmi 'nin musiki zevkinin aşısı oldu. Başta babası olmak üzere Hadi Bey ve Rauf Yekta ile beraber meşk yapmaya başladı. Yenişehirli Ferit Efendi 'den edebiyat dersleri aldı. Çok güzel sesi olan ve güzel şarkı icra eden Tokay, nota bilmezdi. Bestelerini Dr.Nevzat Atlığ ve Alaettin Yavaşça notaya alırdı.
23 Haziran 1959 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucunda İstanbul 'da hayata gözlerini yumdu.
Bestekârlığa çoğu bestekârların kompozisyonları bıraktığı yaşlarda başladı ve ilk eserini 52 yaşında yaptı. Tahir Buselik Makamında ve Devrihindi olarak 1941 yılında ilk şarkısını besteledi.
Gülle hembezm-i visaliz gerçi hâr olsak da biz
Gönlümüz benzer bahara ihtiyar olsak da biz
Şairiz kan dökmeden sayd eyleriz ahuları biz
Dönmeyiz sevda yolundan tarumar olsak da biz
1942 yılında uşşak makamında curcuna şarkısı ile besteciliğe devam etti.
Gördümse seni ruhuma gir oy demedim ya
Sevdimse seni kalbe ateş koy demedim ya
Yoktur bu kadar yanmaya gönlümde tahammül
Sevdimse seni kalbe ateş koy demedim ya
1941_1945 yılları arasında en verimli devrini yaşayan Tokay, bu zaman dilimi içinde 69 eser besteledi. 1946 yılından ölüm yılı olan 1959 yılına kadar ise sadece 30 eser musiki repertuarına hediye etti. Eserleri günümüze kadar değerini korumakta olup Bayati makamında bestelediği " Benzemez kimse sana " şarkısı günümüzde yediden yetmişe herkesin dilinde olmuştur. Efsane sanatçı Müzeyyen Senar son albümü olan " Bir ömre bedel " CD 'sinde Türk Hafif Müziği solisti Tarkan ile düet yaparak icra etti ve genç kuşakların Türk Sanat Müziği'ne ilgi duymalarında önemli rol aldı.
Besteleri
Benzemez kimse sana Aksak Bayati Rüştü Şardağ
Benzemez kimse sana tavrına kurban olayım
Bakışından süzülen işvene kurban olayım
Lütfuna ermek için söyle perişan olayım
Bakışından süzülen işvene kurban olayım
Geçti bahar hazan erdi bu yerde Düyek Buselik Melahat Akan
Geçti bahar hazan erdi bu yerde
Deli gönül yine dertte kederde
Şakımıyor bülbül artık seherde
Deli gönül yine dertte kederde
Bir gün sana sunsam şu kırık telli sazımla Türk Aksağı Ferahfeza
Bir gün sana sunsam şu kırık telli sazımla
Ruhumda alevlenmiş olan beste-i aşkı
Yakmazsa da dağlar sanırım kalbimi bir an
Rahm et , o şifayab edecek hasta-ı aşkı
Aşkı seninle tattı hicranla yandı gönül Düyek Hicaz Melâhat Akan
Aşkı seninle tattı, hicrânla yandı gönül
Evvel coştu taştı da şimdi uslandı gönül
Cevri safâya kattı, hayli aldandı gönül
Evvel coştu taştı da şimdi uslandı gönül
O ahu bakışlara bir anda kaldı gönül Curcuna Karciğar Karacaoğlan
O ahu bakışlara bir anda kaldı gönül
Neden inandın ona , nasıl aldandın gönül
Sen ki söze kanmaz , her vaade inanmazdın
Neden inandın ona , nasıl aldandın gönül
Gönlüm ezhar içinde Devri-hindi Rast A.Demiray
Gönlümün ezhar içinde gül gibi dildarı var
Neylesin her sevgisinde bir yığın ağyarı var
Gül sevenler katlanır harın dil azar cevrine
Her gönlün bir goncası, her goncanın bir harı var
Gelmedin bir kerreden mâ'da neden Müsemmen Uşşak
Gelmedin bir kerreden mâ'dâ neden ?
Başka hiçbir şeyle gönlüm dolmuyor
Razıyım rüyada görsem gelmesem
Aşk yanan gözlerde hiç solmuyor
Uykusuz gözlerde sabah olmuyor
