Esmeray Diriker (d. 25 Şubat 1949, Emirgan, İstanbul - ö. 25 Mart 2002, İstanbul)
1960 yılında Emirgan Ortaokulu'nun son sınıfındayken İstanbul Şehir Tiyatrosu'na eğitimini yarıda bırakarak girdi ve Çocuk Bölümü'nde ilk kez sahneye çıktı. Beş yıl kadar Şehir Tiyatroları'nda çalıştı. Ondan sonra özel tiyatrolara geçti ve ilk olarak Dormen Tiyatrosu'nda Dün Gece Yolda Giderken Çok Komik Bir Şey Oldu oyununda oynadı. Daha sonra sırasıyla Avni Dilligil, Özlem, Özlem Taşdelenler, Sezer Sezin Tiyatroları'nda oyunculuk yaptı. Tiyatrolara 1974 yılında Muammer Karaca ile oynadıkları Mart Bakanı ile veda etti. Sev Kardeşim ve Zilli Nazife adlı fimlerde rol almasıyla birlikte Unutama Beni filminde de misafir oyuncu olarak yer aldı.
Neriman Altındağ Tüfekçi'nin yönettiği koroda müziğe adım attı. 1973'te Kim Bunlar? topluluğunun solistliğini yaparken, toplulukla birlikte çıkardıkları "Kim Bunlar?" adlı plağın A yüzünde seslendirdiği "100 Kerre 1000 Kerre" adlı şarkıyla müzik dünyasına adım atmış olmasına rağmen plağın üstünde adı bile yazmıyordu.
TRT'nin düzenlediği ve bir daha da tekrarı olmayan 1. Toplu İğne Beste Yarışması'nda eşi Şemi Diriker'in (bestelerinde Erol Tanır imzası geçerdi) bestesi olan "Unutama Beni" ile birincilikte adını duyurdu ama uzun bir zaman Unutama Beni'yi ekranda seslendiremedi ve bu plaktan sonra yaptığı 45'liklerle de TRT Denetimi'ne takıldı. Aynı yıl bir profesyonel olarak ilk defa Küçük Bebek Belediyesi Gazinosu'nda sahne aldı. 1975 yılında ilk longplay çalışması yayınlanamayınca TRT'yi halka şikayet etti. 1977'de yaptığı "Gel Tezkere" plağıyla ikinci büyük çıkışını yaptı ve sonraki yıllardaysa asker şarkıları söylemeye devam edip halkın büyük beğenisini kazandı.
1978 yılında Eurovision Türkiye finalinde, kendine özgü eserleriyle tek tek tanıdığımız altı sanatçı Eurovision Şarkı Yarışması için bir araya gelmişlerdi. Esmeray dışında, Ertan ve Funda Anapa, Melike Demirağ, Kerem Yılmazer ve İskender Doğan'dan oluşmaktaydı bu grup. Atilla Özdemiroğlu'nun bestelediği, Şanar Yurdatapan'ın sözlerini yazdığı ve Lale Özdemiroğlu (Mansur)’un koreografisini hazırladığı "İnsanız Biz"i seslendirdiler ve milyonlarca müzikseverin sevgisini kazandılar.
Bugüne kadar 9 adet 45’lik, 4 adet LP ve 1 adet kaset (Kağıt Mendil) çalışması yapan Esmeray, 1981 yılında yapmış olduğu "Sürpriz 81" albümünde Türk Sanat Müziği eserlerini seslendirdi. 1986'da profesyonel sahne çalışmalarına son verdi. Bu tarihten sonra "Alıştık Artık" adlı TV programında uzun süre Ayşegül-Ali Atik'le birlikte rol aldı. Daha sonra Küçük Besleme, Reyting Hamdi gibi çeşitli TV dizilerinde de çalışmalar yaptı. Son olarak 1995 yılında Nedim Saban Tiyatrosu’nda "Oscar" adlı oyun ile tekrar tiyatroya döndü. 2000 yılında "Hep Aynı Yaygara" ve "Dilekçe" oyunlarında rol aldı. 2000 yılında yayınlanan "Eski Dostlar" albümüyle tekrar müzik çalışmalarına hız veren Esmeray, ayrıca TV dizilerinde oyunculuk yapmaya devam ederek, sanat hayatını sürdürmüştür.
25 Mart 2002'de hayata gözlerini yumdu; Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi.
100 Kere 1000 Kere - Sen (1973)
Unutma Beni - Ayrılık Olsa Bile (1974)
Elveda Yavrularım - İlk Muhabbet (1975)
"Antalya'ya Koş - Antalya'ya Koş (Enstrumantal)" (1975)
Soruyor Musun? - Garip Aman (1975)
Yayınlanmaz (Albüm, Kasım 1975)
13.5 - Büyümsün (1976)
Oylum Oylum...- Bir Gün Gelecek (1976)
Gel Tezkere Gel - Yollara Düştüm (1977)
Yollar Yollar - Lanet (1977)
İnsanız Biz - Vur Şu Sazın Tellerine (Ertan Anapa, Funda Anapa, İskender Doğan, Kerem Yılmazer ve Melike Demirağ ile birlikte)
"Yaz Romancı" (Albüm, 1977)
Oğlum (1980, Albüm)
Sürpriz 81 (1981)
Kağıt Mendil (Albüm, 1993)
Unutama Beni (2003)
"Askerin Türküsü" (2008)
